ไมเคิล  ฟาราเดย์   พบว่า  เมื่อกระแสไฟฟ้าไหลผ่านสนามแม่เหล็กจะมีผลให้เกิดการเคลื่อนที่  การเคลื่อนที่ของตัวนำในสนาม แม่เหล็กจะก็ให้เกิดแรงเคลื่อนไฟฟ้าในตัวนำนั้น เรียกว่าการเหนี่ยวนำแม่เหล็กไฟฟ้าซึ่งจะเกิดขึ้นเสมอในตัวนำที่วางอยู่ในสนามแม่เหล็กที่เปลี่ยนแปลง

                             
                                     
กฏการเหนี่ยวนำของฟาราเดย์  

        กล่าวว่าขนาดของแรงเคลื่อนไฟฟ้าเหนี่ยวนำในตัวนำเป็นสัดส่วนกับอัตราการเปลี่ยนแปลงสนามแม่เหล็ก
                                     

กฏของเลนซ์  กล่าวว่าแรงเคลื่อนไฟฟ้าเหนี่ยวนำจะเกิดขึ้นเพื่อขัดขวางสาเหตุที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงเช่น  ในมอเตอร์ไฟฟ้า จะมีแรงเคลื่อนไฟฟ้าเกิดขึ้นเสมือนเป็นเครื่องกำเนิดไฟฟ้า สร้างแรงเคลื่อนไฟฟ้าเพื่อขัดขวางแรงเคลื่อนไฟฟ้า (e.m.f)  ที่ต่อไว้สำหรับขับเคลื่อนมอเตอร์นั้น
                                     

กฏมือขวาของเฟรมมิง  หรือกฏไดนาโม  กล่าวว่าทิศของกระแสไฟฟ้าเหนี่ยวนำหาได้จากทิศของสนามแม่เหล็ก และทิศการเคลื่อนที่โดยใช้มือขวา

เครื่องกำเนิดไฟฟ้าหรือไดนาโม (Generator  or  dynamo) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ผลิตกระแสไฟฟ้า จากพลังงานกล ในเครื่องกำเนิดไฟฟ้าอย่างง่าย  จะมีแรงเคลื่อนไฟฟ้าเหนี่ยวนำแบบสลับเกิดขึ้นในขดลวด  เมื่อหมุนในสนามแม่เหล็ก  เครื่องกำเนิดไฟฟ้ากระแสตรงมีคอมมิวเตเตอร์  เช่น เดียวกับมอเตอร์ไฟฟ้าและกระแสไฟฟ้าจะไหลในทิศทางเดียว

การเหนี่ยวนำร่วม (Mutual  induction)  เป็นการเหนี่ยวนำแรงเคลื่อนไฟฟ้าในขดลวดเนื่องจาก  การเปลี่ยนแปลงกระแสไฟฟ้าในขดลวดอื่น  การเปลี่ยนแปลงกระแสไฟฟ้าจะก็ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสนามแม่เหล็กซึ่งเหนียวนำให้เกิดกระแสไฟฟ้าในขดลวดที่อยู่ในสนามแม่เหล็กนั้น ปรากฏการณ์เช่นนี้แสดงให้เห็น ได้ด้วยวงแหวนเหล็กของฟาราเดย์

การเหนี่ยวนำตัวเอง (Self-induction)  เป็นการเหนี่ยวนำแรงเคลื่อนไฟฟ้าในขดลวด
                  

           เนื่องจากกระแสไฟฟ้าในขดลวดนั้นเปลี่ยนแปลง ตัวอย่างเช่น เมื่อเปิดสวิตซ์กระแสในขดลวดหยุดไหลมีผลให้สนามแม่เหล็กเปลี่ยนแปลงก่อให้เกิดแรงเคลื่อนไฟฟ้าเหนี่ยวนำในขดลวด  ในบางกรณีแรงเคลื่อนไฟฟ้าแรงเคลื่อนไฟฟ้าเหนี่ยวนำนี้มีค่าสูงกว่าเดิมมาก
                                               

กระแสเอ็ดดี้ (Eddy  current)เป็นกระแสไฟฟ้าที่เกิดขึ้นในชิ้นโลหะเมื่อสนามแม่เหล็กรอบๆมีการเปลี่ยนแปลง  แม้ว่าชิ้นโลหะนั้นไม่ใช่ส่วนของวงจรไฟฟ้า  กระแสเอ็ดดี้ก่อให้เกิดพลังงานความร้อนที่ไม่ต้องการ เช่น ความร้อนในแกนเหล็กของหม้อแปลงไฟฟ้า
                                               

หม้อแปลงไฟฟ้า (Transformers)  ประกอบด้วยขดลวด 2 ขดพันรอบแกนเดียวกันแกนนี้ทำด้วยสารแม่เหล็กชั่วคราว  ใช้สำหรับเปลี่ยนแรงเคลื่อนไฟฟ้าสลับในขดลวดหนึ่งเป็นแรงเคลื่อนไฟฟ้าค่าต่างๆในขดลวดอื่น เช่น แหล่งจ่ายไฟฟ้า การออกแบบหม้อแปลงไฟฟ้าที่ดีจะต้องไม่มีการสูญเสียพลังงานในขดลวดทั้งสองหรือมีการสูญเสียน้อยมาก
                                               

ขดลวดปฐมภูมิ (Primary  coil) ขดลวดในหม้อแปลงไฟฟ้า  ซึ่งป้อนแรงเคลื่อนไฟฟ้าสลับเข้าไปให้เกิดแรงเคลื่อนไฟฟ้าในขดลวดทุติยภูมิ
                                               

ขดลวดทุติยภูมิ (Secondary  coil) ขดลวดในหม้อแปลงไฟฟ้าซึ่งมีแรงเคลื่อนไฟฟ้า
สลับเหนี่ยวนำเกิดขึ้น  เมื่อป้อนแรงเคลื่อนไฟฟ้าเข้าไปในขดลวดปฐมภูมิ  หม้อแปลงบางตัวมีขดลวดทุติยภูมิ   มากกว่า 2 ชุด
                                                

อัตราส่วนขดลวด   (Turns  ratio)  เป็นอัตราส่วนระหว่างขดลวดปฐมภูมิกับขดลวดทุติยภูมิ  มีค่าเท่ากับอัตราส่วนระหว่างแรงเคลื่อนไฟฟ้าในขดลวดปฐมภูมิกับขดลวดทุติยภูมิ
                                               

หม้อแปลงขึ้น (Step-up transformer)  เป็นหม้อแปลงที่ให้แรงเคลื่อนไฟฟ้าในขดลวดทุติยภูมิสูงกว่าในขดลวดปฐมภูมิ  มีอัตราส่วนขดลวดน้อยกว่า 1
                                                

หม้อแปลงลง (Step-down  transformer)  เป็นหม้อแปลงที่ให้แรงเคลื่อนไฟฟ้าใน  ขดลวดทุติยภูมิน้อยกว่าในขดลวดปฐมภูมิ  มีอัตราส่วนขดลวดมากกว่า 1  
 

Create by  sudarat   Keawmaneewan  Classroom 5/2
Thaplaprachauthis  School   Province Uttradit