หน้า 2

กระแสไฟฟ้าวนคืออะไร?

           กระแสไฟฟ้าวนเป็นกระแสไฟฟ้าที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงของสนามแม่เหล็กภายนอกแต่กระแส

          ไฟฟ้าชนิดนี้จะไหลวนอยู่เฉพาะบริเวณผิวของโลหะเท่านั้น โดยทั่วไปนักวิทยาศาสตร์ถือว่า การเกิดกระแสไฟฟ้าวนเป็นการสูญเสียพลังงานไฟฟ้าโดยเปล่าประโยชน์ เพราะพลังงานไฟฟ้าที่เกิดขึ้นจะเปลี่ยนรูปไปเป็นพลังงานความร้อน เนื่องจากกระแสไฟฟ้าวนไหลผ่านความต้านทานไฟฟ้าของโลหะ นอกจากนี้นักวิทยาศาสตร์ยังพบอีกด้วยว่า กระแสไฟฟ้าวนที่ไหลบนผิวโลหะสามารถเหนี่ยวนำให้เกิดสนามแม่เหล็ก โดยสนามแม่เหล็กที่เกิดใหม่จะมีทิศตรงข้ามกับสนามแม่เหล็กภายนอกด้วย

           แม้ว่าการเกิดกระแสไฟฟ้าชนิดนี้จะเป็นการสูญเสียพลังงานแต่ในอีกมุมหนึ่งกลับมีผู้มองเห็นถึงประโยชน์ที่ซ่อนอยู่ในกระแสไฟฟ้าวน และนำมาประยุกต์จนเกิดเป็นสิ่งประดิษฐ์อีกหลายอย่างออกมา ซึ่งในบทความนี้จะขอยกตัวอย่างสิ่งประดิษฐ์ที่เกิดจากการใช้ประโยชน์จากกระแสไฟฟ้าวนสองชนิดคือ เตาหุงต้มเหนี่ยวนำ และระบบเบรก

เตาหุงต้มเหนี่ยวนำกับกระแสไฟฟ้าไหลวน

           เตาหุงต้มเหนี่ยวนำ หรือเตาเหนี่ยวนำเป็นสิ่งประดิษฐ์ที่เกิดจากการนำกระแสไฟฟ้าวนมาใช้งาน ด้วยรูปร่างหน้าตาของเตาและการทำงานของเตาสามารถทำให้หลายคนงงงันได้ว่า มันทำให้ภาชนะร้อนได้อย่างไร? เนื่องจากเตาเหนี่ยวนำสามารถทำให้หม้อหรือกระทะที่วางบนเตาร้อนอย่างรวดเร็ว โดยไม่มีเปลวไฟนอกจากนี้บริเวณฐานวางภาชนะของตัวเตาจะอุ่นเพียงเล็กน้อยเท่านั้น (หากเป็นหม้อไฟฟ้าหรือกระทะไฟฟ้าที่ใช้ลวดนิโครมเป็นแหล่งกำเนิดความร้อน ฐานวางภาชนะต้องร้อนจนสัมผัสไม่ได้แล้ว) ขณะที่ตัวหม้อหรือกระทะร้อนจนทำให้อาหารสุกหรือทำให้น้ำในหม้อเดือดปุด ๆ ได้?