| หมวด : ส
|
สดมภ์
(column) |
การจัดเรียงข้อมูลหรือตัวเลขตามแนวตั้ง
|
สถิติศาสตร์
(statistics) |
วิชาที่เกี่ยวข้องกับเรื่องต่อไปนี้ คือ
การเก็บรวบรวมข้อมูล
การนำเสนอข้อมูลการวิเคราะห์ข้อมูลและตีความหมายข้อมูล
|
สมการ
(equation) |
ประโยคสัญลักษณ์ที่มีเครื่องหมายเท่ากับ
|
สมการเชิงเส้น
(linear equation) |
สมการที่ตัวแปรมีกำลังเป็นหนึ่งเช่น
x + 2 = 0, x + y + 5 = 0 เป็นต้น |
สมการเชิงอนุพันธ์
(differential
equation) |
สมการที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างฟังก์ชันและอนุพันธ์ของฟังก์ชัน
เช่น 
|
สมการที่สมมูลกัน
(equivalent
equations) |
สมการที่มีคำตอบชุดเดียวกัน เช่น
x2 = 1 และ x4 =
2x2 - 1 |
สมการปกติ
(normal equation) |
สมการที่หาได้โดยระเบียบวิธีกำลังสองน้อยที่สุด
และมีจำนวนสมการเท่ากับจำนวนค่าคงตัวที่ต้องการหา
|
สมการลอการิทึม
(logarithmic
equation) |
สมการที่ตัวแปรอยู่ในรูปลอการิทึม
ตัวอย่างเช่น log x + 2 log 2x + 4 = 0
|
สมการเอกซ์โปเนนเชียล
(exponential
equation) |
สมการที่มีตัวแปรเป็นเลขชี้กำลัง
เช่น 2x + 5y = 3 |
สมาชิก (ของเซต)
(element (of a set)) |
สิ่งที่อยู่ในเซต (ดู เซต
ประกอบ) |
ส่วนของเส้นตรง
(line segment) |
ส่วนที่ตัดออกมาจากเส้นตรง
มีความยาวจำกัด ส่วนของเส้นตรง AB
เขียนแทนด้วยสัญลักษณ์
|
ส่วนจริง (ของจำนวนเชิงซ้อน)
(real
part (of a complex number)) |
จำนวนจริง a ของจำนวนเชิงซ้อน a + bi
|
ส่วนจินตภาพ
(ของจำนวนเชิงซ้อน)
(imaginary part (of a complex
number)) |
จำนวนจริง b ของจำนวนเชิงซ้อน a + bi
|
ส่วนเบี่ยงเบนควอร์ไทล์
(quartile deviation
[semi-interquartile range]) |
ค่าที่ใช้วัดการกระจายที่หาได้จากครึ่งหนึ่งของความแตกต่างระหว่าง
ควอร์ไทล์ที่สาม (Q3) และควอร์ไทล์ที่หนึ่ง
(Q1) หาได้จากสูตร Q3 -
Q1
ส่วนเบี่ยงเบนควอร์ไทล์เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า
กึ่ง 2 ช่วงควอร์ไทล์ |
ส่วนเบี่ยงเบนเฉลี่ย
(average deviation
[mean deviation]) |
ค่าที่ใช้วัดการกระจายของข้อมูล
ที่ได้จากการเฉลี่ยค่าสัมบูรณ์
ของความแตกต่างระหว่างค่าของข้อมูล
แต่ละค่าจากค่ากลางของข้อมูลชุดนั้น
ซึ่งค่ากลางอาจจะเป็นค่าเฉลี่ยเลขคณิต
หรือมัธยฐาน
|
ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
(standard
deviation) |
รากที่สองของค่าเฉลี่ยของกำลังสองของส่วนเบี่ยงเบนจากค่าเฉลี่ยเลขคณิต
ใช้วัดการกระจายของข้อมูล
เขียนแทนด้วยสัญลักษณ์ s
|
สังยุคของจำนวนเชิงซ้อน
(conjugate of
a complex number) |
สังยุคของจำนวนเชิงซ้อน a + bi
คือจำนวนเชิงซ้อน a - bi |
สับเซต
(subset) |
เซต A เป็นสับเซตของเซต B
ก็ต่อเมื่อ สมาชิกทุกตัวของเซต A
เป็นสมาชิกของเซต B
เขียนแทนด้วยสัญลักษณ์ A
 B |
| สับเซตแท้ (proper subset) |
สับเซตใด ๆ
ที่มีสมาชิกเหมือนกับสมาชิกของเซตเดิม
แต่จำนวนสมาชิกของสับเซตแท้ไม่เท่ากับจำนวนสมาชิกของเซตเดิม
|
สัมประสิทธิ์
(coefficient) |
จำนวนหรือสัญลักษณ์ที่มีค่าคงตัวซึ่งเป็นตัวคูณของตัวแปรใด
ๆ เช่น
2x
มี 2 เป็นสัมประสิทธิ์ของ x
5a(x +
y) มี 5a เป็นสัมประสิทธิ์ของ (x + y)
เป็นต้น |
สัมประสิทธิ์ของการแปรผัน
(coefficient of
variation) |
อัตราส่วนระหว่างส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานกับค่าเฉลี่ยเลขคณิตของข้อมูลชุดนั้น
(ดู การกระจายสัมพัทธ์ ประกอบ) |
สัมประสิทธิ์ของพิสัย
(coefficient of range)
|
อัตราส่วนระหว่างผลต่างของค่าสูงสุดและค่าต่ำสุด
กับผลบวกของค่าสูงสุดและต่ำสุดของข้อมูลชุดนั้น
|
สัมประสิทธิ์ของส่วนเบี่ยงเบนควอร์ไทล์
(coefficient
of quartile deviation ) |
อัตราส่วนของส่วนเบี่ยงเบนควอร์ไทล์กับค่าเฉลี่ยเลขคณิตของควอร์ไทล์ที่
1 และควอร์ไทล์ที่ 2
(ดู การกระจายสัมพัทธ์ ประกอบ) |
สัมประสิทธิ์ของส่วนเบี่ยงเบนเฉลี่ย
(coefficient
of average deviation) |
อัตราส่วนของส่วนเบี่ยงเบนเฉลี่ย
กับค่าเฉลี่ยเลขคณิตของข้อมูลชุดเดียวกัน
(ดู การกระจายสัมพัทธ์ ประกอบ) |
สัมประสิทธิ์ทวินาม
(binomial
coefficient) |
สัมประสิทธิ์ที่ปรากฎในแต่ละพจน์ของการกระจาย
(a + b)n เช่น
(a + b)2 = a2 + 2ab
+b2
สัมประสิทธิ์ทวินามคือ 1, 2, 1
ซึ่งเป็นค่าคงตัวที่คูณอยู่กับ
a2, ab และ b2 ตามลำดับ
|
สามเหลี่ยมของปาสกาล
(Pascal's
triangle) |
รูปสามเหลี่ยมของจำนวนเต็มที่จัดเรียงเป็นแถวจำนวน
แต่ละแถวแทนสัมประสิทธิ์ของตัวแปร
x, y และผลคูณของ xy กำลังต่าง ๆ
ที่ได้จากการกระจาย (x + y)n เมื่อ n = 0, 1,
2, 3, ..., n
 |
สามเหลี่ยมคล้าย
(similar triangles) |
รูปสามเหลี่ยมสองรูปที่มีมุมเท่ากันทุกมุม
มุมต่อมุม |
สามเหลี่ยมด้านเท่า
(equilateral
triangle) |
รูปสามเหลี่ยมที่มีด้านทั้งสามยาวเท่ากัน
|
สำมะโน
(census) |
การเก็บรวบรวมข้อมูลจากทุก ๆ
หน่วยของประชากรในเรื่องที่สนใจศึกษา
เช่น
สำมะโนประชากรของประเทศไทย
เป็นการนับจำนวนประชากรทั้งหมด
ที่อาศัยอยู่ในประเทศ
จำแนกตามลักษณะต่าง ๆ ที่สำคัญ
และสนใจศึกษา เช่น เพศ อายุ อาชีพ
ระดับการศึกษา หรือ
สำมะโนเกษตรของประเทศไทย
เป็นการนับจำนวนครัวเรือน
ที่ประกอบการเกษตรอยู่ในประเทศทั้งหมด
ซึ่งอาจจำแนกตามขนาดของที่ดินที่ถือครอง
หรือชนิดของพืชที่ปลูก เป็นต้น
อาจกล่าวได้อีกอย่างหนึ่งว่า
การทำสำมะโนคือ
การสำรวจที่ทำการแจงนับอย่าง
ครบถ้วน |
เส้นขนาน
(parallel lines) |
เส้นตรงใด ๆ
ในระนาบเดียวกันที่มีความชันเท่ากัน
|
เส้นโค้งของความถี่
(frequency
curve) |
เส้นโค้งที่ได้จากการปรับด้านของรูปหลายเหลี่ยมของความถี่ให้เรียบขึ้น
โดยพื้นที่ภายใต้เส้นโค้งที่ปรับใหม่มีขนาดใกล้เคียงกับพื้นที่ของรูปหลายเหลี่ยมของความถี่มากที่สุด
|
เส้นโค้งของความถี่สะสม
(cumulative
frequency curve [ogive]) |
เส้นโค้งที่ได้จากการปรับเส้นตรงที่โยงต่อระหว่างจุดซึ่งแทนคู่อันดับของค่าตัวแปร
และค่าของความถี่สะสม |
เส้นโค้งเบ้ทางซ้ายหรือเบ้ทางลบ
(negatively
skewed curve) |
เส้นโค้งของความถี่ที่มีความถี่สูงสุดค่อนมาทางขวา
|
เส้นโค้งปกติ
(normal curve [bell - shaped
curve]) |
เส้นโค้งของความถี่ที่มีค่าเฉลี่ยเลขคณิต
ค่ามัธยฐานและฐานนิยมอยู่ที่จุดเดียวกัน
คือจุดที่มีความถี่สูงสุด
 |
เส้นโค้งลาดทางขวาหรือทางบวก
(positively
skewed curve) |
เส้นโค้งของความถี่ที่มีความถี่สูงสุดค่อนมาทางด้านซ้าย
|
เส้นจำนวน
(number line) |
เส้นตรงที่มีจุด 0 เป็นจัดแทนศูนย์
จุดที่อยู่ทางขวาของจุด 0
แทนจำนวนบวกเช่น 1, 2, 3,...
และจุดที่อยู่ทางซ้ายแทนจำนวนลบ เช่น -1,
-2, -3, ... โดยแต่ละจุดอยู่ห่างจุด 0
เป็นระยะ 1, 2, 3, ... หน่วยความยาว ตามลำดับ
|
เส้นดิ่ง
(vertical line) |
เส้นตรงที่ลากในแนวตั้งฉากกับแนวระดับ
|
เส้นตรง
(straight line) |
เซตของจุด (x, y) ที่สอดคล้องกับสมการ y = a + bx
เมื่อ a และ b เป็นจำนวนจริงใด ๆ |
เส้นตั้งฉาก
(perpendicular lines) |
เส้นตรงสองเส้นตั้งฉากกัน
ก็ต่อเมื่อเส้นตรงทั้งสองตัดกันแล้วมุมประชิดจะมีขนาดเท่ากัน
ในเรขาคณิตวิเคราะห์เส้นตรงสองเส้นซึ่งไม่อยู่ในแนวดิ่งตั้งฉากซึ่งกันและกัน
ก็ต่อเมื่อผลคูณของความชันของเส้นตรงทั้งสอง
มีค่าเท่ากับ -1 |
เส้นตัดกราฟ
(secant line) |
เส้นตรงซึ่งตัดเส้นโค้งที่กำหนดให้
|
เส้นตัดขวาง
(transversal) |
เส้นตรงซึ่งตัดเส้นตรงอื่นตั้งแต่
2 เส้นขึ้นไป |
เส้นผ่านศูนย์กลาง
(diameter) |
คอร์ดที่ผ่านจุดศูนย์กลางของวงกลม
|
เส้นระดับ
(horizontal line) |
เส้นที่ลากในแนวระดับ
ตั้งได้ฉากกับแนวดิ่ง
|
สัมผัส (เส้นโค้ง)
(tangent line (to a curve))
|
เส้นสัมผัสเส้นโค้งที่จุด P ใด ๆ
บนโค้งนั้น จะเป็นเส้นตรงที่ผ่านจุด
P
และอยู่ในตำแหน่งใกล้เคียงกับเส้นตรงที่ลากผ่านจุด
P
และอีกจุดหนึ่งบนเส้นโค้งซึ่งเกือบทับจุด
P |
